GÖMME (ANKASTRE) OCAK
Gaz Yakan Cihazlar Yönetmeliği (2009/142/AT) kapsamında bulunan ve ankastre olarak tanımlanan gömme ocaklar, yemek pişirmek amaçlı kullanılan, evlerde mutfakların vazgeçilmez eşyalarından biri olup; çok geniş bir kullanıcı kitlesine sahiptir. Bu ürünler, bahse konu yönetmeliğin güvenlik gereklerine uygun üretilmedikleri veya kullanımlarında gereken özenin gösterilmediği durumlarda oluşabilecek gaz sızıntısının neden olabileceği riskleri taşımaktadırlar.
GAZLA ÇALIŞAN GÖMME OCAKLAR HAKKINDA TEKNİK BİLGİLER
LPG (30 mbar çalışma basıncı) veya Doğalgaz (20 mbar çalışma basıncı) ile çalışan ev ve iş yerlerinde, mutfaklarda, yemek pişirme işlerinde kullanılan gömme ocaklar “Sınıf 3” olarak sınıflandırılan bir mutfak ünitesine veya tezgâha gömülen cihazdır. Bu tarz ürünlerin kullanılmaları sırasında oluşabilecek bir gaz sızıntısı en büyük riski teşkil etmektedir. Bu sebeple hem yönetmelikte hem de TS EN 30-1-1 + A3 standardında gaz bağlantılarındaki sızdırmazlıklar için alınacak tedbirler belirtilmiş ve alev izlenme tertibatının kullanılması zorunlu hale getirilmiştir. Cihazların kullanma ömrü 10 yıl olarak öngörülmektedir. Cihazların üstündeki bekler genel olarak yardımcı, normal ve kuvvetli şeklinde sınıflandırılmış olup, diğer ana parçaları kontrol paneli, ızgaralar ve ocak tablasıdır. Kontrol paneli cihazın ön veya yan kısmına yerleştirilmiş olabilir, ızgara, döküm veya emayeden; ocak tablası da emaye, paslanmaz çelik, seramik cam veya temperlenmiş camdan imal edilir.
Cam esaslı olan ürünler dekoratif ve kolay temizlenir olmaları nedeniyle son yıllarda oldukça yaygınlaşmıştır, ancak bu tarz ürünlerde kullanılan cam malzeme ısıya ve darbeye dayanıklı olmalı ayrıca montajı üretici talimatlarına uygun olarak yapılmalıdır.
ANKASTRE GÖMME OCAKLARIN TAŞIDIĞI BAŞLICA RİSKLER
Bu ürünlerin kullanımı sırasında başlıca;
- Cihazın gaz devresinden kaynaklanan gaz sızıntısı,
- Gazın ürüne uygun bağlantı elemanlarıyla bağlanmaması (LPG tüp musluğuna bağlanacaksa kısa plastik bir hortumla, doğalgaz musluğuna bağlanacaksa kısa spiral bir hortumla) durumunda gaz sızıntısı,
- Cihazda yeterli havalandırma deliklerinin olmaması veya kapanması durumunda havanın yetersiz olması nedeniyle tam yanmanın sağlanamaması sonucunda ortamda zehirli gaz birikimi,
- Ortamda iyi bir havalandırmanın mevcut olmaması (Yanma havasının temin edilememesi ve yanma ürünlerinin serbest bırakılması) nedeniyle ortamda zehirli gaz birikimi,
- Enjektörlerin ayarsızlığı veya uygunsuz enjektör kullanılması nedeniyle yanmanın sağlanamaması ve alevin geri tepmesi,
- Brülörlerin altında birikebilecek yanmamış gazların boşaltılamaması,
- Cihazın üzerindeki bilgi etiketinde gaz kategorisi ve çalışma basıncının bulunmaması veya dikkate alınmadan yapılan yanlış gaz bağlantısı nedeniyle alev geri tepmesi ve/veya ortama zehirli gaz salınımı,
- Sıcak parçaların korumasız olması,
- Elektrik bağlantılarından kaynaklanan riskler,
- Gaz dönüşümünü ehil kişilerin yapmaması,
- Gaz basıncının belirtilmemesi (veya uyulmaması) halinde, cihazın yüksek basınçta çalıştırılması durumunda gaz kaçırma riski ve neticesinde patlama riski,
- Kızartma sırasında oluşan yağın çevreye sıçraması sonucu yangın ve yanık riski,
- Alev izleme (gaz kesme emniyet) tertibatının olmaması dolayısıyla gaz sızıntısı,
- Dengesiz, biçimsiz, uygunsuz yerleştirilen tencereler nedeniyle eğilme veya saçılma dolayısıyla yangın ve yanık riski,
- Pişirme kabından dökülen gıdaların alevi keserek gaz sızıntısına sebep olması patlama/yangın riski
- Ocağın çevresindeki bulunan prizden faydalanıldığında, kablonun ocağa değmesi, kablo izolasyonunun zarar görmesi nedeniyle elektrik çarpma riski,
- Gaz valfi contasının aşınması sonucunda gaz sızıntısı,
- Verilen çap ölçüleri dışında kap veya tencereler kullanılması nedeniyle tutuşma ve yangın riski (tencere veya tavanın çapının çok küçük olması durumunda ocağın üzerinde düzgün duramaz ve devrilebilir, çap çok büyük olduğunda ise kabın tabanından dışarı taşan sıcak gazlar tezgaha veya ısıya dayanıklı olmayan bir duvar kaplamasına veya cihaz parçalarına zarar verebilir)
- Cam-seramik gibi yüzeylerde çatlak olması halinde elektrik çarpması riski,
- Cam-seramik tabanlı ocaklarda, cam-seramik yüzeyin kırılarak parçalanması gibi sonucunda kullanıcılara ve çevreye zarar verici niteliğe sahip tehlikeler bulunmaktadır. Bu risklerin önceden dikkatli bir biçimde ve ayrıntıları ile tanımlanıp değerlendirilmesi ve bu riskleri minimize edecek veya tam olarak ortadan kaldıracak önlemlerin alınması gerekmektedir.